DOMUZ GRİBİ HAKKINDA HERŞEY

H1N1 virüsü' neden domuz gribi olarak adlandırılıyor?

Bu virüse 'domuz gribi' denmesinin nedeni, domuzlar arasında görülen grip virüslerine çok benzerlik göstermiş olması. Bu yeni virüs insan, domuz ve kuş virüslerinin bir karışımıdır.

Türkiye'de kaç kişinin domuz gribine yakalanması bekleniyor?

Eğer hiçbir önlem alınmazsa, Türkiye'de enfekte olması beklenen insan sayısı 21 milyon.

Domuz gribi çocukları, yaşlıları, hamileleri nasıl etkiler?

Domuz gribinin yoğun görüldüğü ülkelere ait veriler, hastalığın gebeler, küçük çocuklar, kalp hastalığı, şeker hastalığı, akciğer ve böbrek hastalığı gibi kronik hastalıkları olan risk grubundaki kişilerde ağır seyrettiğini ortaya koyuyor.

Kimler risk altında?

Hamileler, sağlık çalışanları, altı-35 aylık bebekler, kritik alanlardaki personel; diyabet, kronik akciğer hastalığı ve kronik hastalık sebebiyle risk taşıyan kişiler, kolluk kuvvetleri, silahlı kuvvetler mensupları, 65 yaş üstü kişiler, okul öncesi, ilköğretim, ortaöğretim ve üniversite öğrencileri.

Aşı nerede yaptırılacak?

Bakanlık aşıları ücretsiz uygulayacak. İlaç şirketleri yoğun talep nedeniyle eczanelere aşı vermeyeceğini bildirdi. Bu nedenle aşılama, okul ve işyeri gibi toplu yerler dışında, aile hekimliği ve sağlık ocağı gibi sağlık kuruluşlarında yapılacak.

Aşının olası yan etkileri neler?

Daha önce grip aşısında reaksiyona uğramış olanlar ile yumurtaya alerjisi bulunanlara domuz gribi aşısı önerilmiyor. Aşının tatbik edildiği yerde şişlik ve kızarıklık, ateş ve hafif grip benzeri yan etkiler görülebilir. Belirtiler iki gün kadar sürebilir. Domuz gribi tedavisinde aşının haricinde gripte kullanılan Tamiflu ve Relenza gibi antiviral ilaçlar kullanılyor. İlaçlar hastalık belirtileri başladıktan sonra ilk 48 saat içerisinde verildiğinde rahatsızlığın şiddetini azaltıp süresini kısaltabiliyor. Ancak antibiyotik kesinlikle önerilmiyor.

Hangi hastalıkları olanlara domuz gribi aşısı vurulamaz?

Daha önce grip aşılarına reaksiyon gösterenler ya da yumurta alerjisi olanların aşı yapması önerilmiyor.

Aşının içindeki 'adjuvan' adlı madde sakıncalı mı?

ABD'deki ilaçlar, ABD Gıda ve İlaç Dairesi'nin (FDA) onayından geçtikten sonra kullanılabiliyor. Avrupa'da ise ilaçları Avrupa İlaç Ajansı (EMEA) onaylıyor. Bunların dışında her ülke, kendi ilaç ruhsatını kendisi veriyor. ABD, yıllardır adjuvan içeren ilaçları onaylamıyor. EMEA ise onaylıyor. Aynı durum, domuz gribi aşısında da geçerli; adjuvan içeren aşıları FDA onaylamazken, EMEA onayladı. 'Adjuvan' ise ilaçların içinde bulunan bir katkı maddesi; zararlı değil.

Aşıyı hangi firmalar üretiyor?

Glaxo Smith Kline, Novartis ve Sanofi Pasteur isimli ilaç firmaları üretiyor. Türkiye Glaxo Smith Kline'dan 25 milyon doz, Novartis'ten 15 milyon doz, Sanofi Pasteur'den 3 milyon doz aşı siparişi verdi.

Nasıl bulaşır?

Öksürük ve hapşırma yoluyla, hasta kişinin tükürük zerrecikleri havaya yayılarak sandalye, masa gibi yüzeylere bulaşabilir. Kişi virüsün bulaştığı bir yere dokunduktan sonra ellerini ağzına, gözlerine veya burnuna sürerse virüs bulaşabilir. Bu yüzeylerde virüsün ne kadar süreyle canlı kalabileceğini etkileyen ısı, nem oranı, yüzey niteliği gibi pek çok faktör söz konusu. Hasta kişinin temasının olduğu bu yüzeylere dokunulmamalı, herhangi bir sebeple dokunulduysa eller yıkanmalı.

Tedavi eden ilaçlar var mı?

Hastalıktan korunmak ve tedavi için doktor kontrolünde kullanılabilecek ilaçlar mevcut.

Sulardan bulaşabilir mi?

İçme, kullanma ve havuz sularıyla bulaşma görülmedi.

Hastalığa yakalanan kişiler ne kadar süreyle bulaştırır?

Belirtilerin başlamasından bir gün öncesi ve 7 gün sonrasına kadar bulaştırıcıdırlar.